«مُد» (Mode) – و مشتق‌های آن مُدال (Modal) و مُدالیته (Modality) – در معنای اولیه‌اش اشاره به الگوی چینش درجه‌های گام نسبت به یکدیگر و نت مرکزی دارد. زمانی که می گوییم «مد ماژور» اشاره به الگوی چینش درجه‌های گام نسبت به نت مرکزی دارد ولی زمانی که می‌گوییم «تنالیته‌ی ماژور» اشاره به فضای تُنالِ پدید آمده از هارمونی فانکشنال پیرامون نت مرکزی دارد. ولی واژه‌ی مُد و مُدال و مُدالیته از سده‌ی ۱۸ میلادی کم کم در معنای ثانویه برای اشاره به موسیقیِ بیرون از سامانه‌ی مینور -ماژور بکار رفته‌است. در این تعریف واژه‌ی «مُدال» برای اشاره به موسیقی‌هایی که بیرون از سامانه‌ی مینور-ماژور نوشته یا نواخته می‌شوند به‌کار می‌رود و واژه‌ی «مُد» در این کاربرد هم‌ارز با واژه‌ی «مایه» در موسیقی تنال است و همانگونه که نمونه‌وار می‌گوییم آهنگی در «مایه‌ی دو ماژور» است، می‌توانیم بگوییم آهنگی در «مُد می دورین» است.

نگارش: بامداد خوشقدمی